Udhibiti wa Kulazimisha ni nini?
Udhibiti wa kulazimisha ni wakati mtu anapojaribu kukudhibiti kwa kutumia muundo wa tabia. Huu unaweza kujumuisha kuumiza, kukuogepesha, au kukutenga. Unaweza kuwa wa kimwili (kama kupiga) au sio kimwili (kama vitisho).
Udhibiti wa kulazimisha ni suala kubwa kwa sababu huondoa uhuru wako. Kuelewa udhibiti wa kulazimisha ni muhimu kujilinda mwenyewe na wengine. Kwa kujua haki zako na kutafuta usaidizi, unaweza kupata udhibiti tena na kuanza kujenga maisha yako tena.
Nchini Australia una haki ya:
- Una haki ya kuishi bila kudhibitiwa au kulazimishwa.
- Udhibiti wa kulazimisha kamwe siyo kosa lako .
- Msaada unapatikana, na hauko peke yako.
Aina za Udhibiti wa Kulazimisha
Udhibiti wa kulazimisha unaweza kutokea kwa njia tofauti. Hapa chini ni alama za kuangalia:
- Kutengwa: Kukuweka mbali na marafiki na wanafamilia.
- Kuaibisha: Kukuweka chini daima na kufanyia uhisi vibaya kuhusu wewe.
- Kupoteza Kujiamini: Kukufanya ujisikie kama hujitambui wala hujitambui thamani yako tena.
- Udhibiti wa Kifedha: Kukosa kukuruhusu kusimamia fedha yako mwenyewe au kuchagua unapofanya kazi.
- Kisingizio (Gaslighting): Kufanya ili ujiwe na mashaka juu ya maoni yako na ukweli.
- Kudhibiti Imani: Kukosa kukuruhusu kufuata dini yako unavyotaka.
- Kuhoji Akili Yako: Kukufanya kuwa na shaka juu ya kumbukumbu yako na hisia ya ukweli.
Je, ni Nani Anaweza Kuathirika?
Mtu yeyote anaweza kuathirika na udhibiti wa kulazimisha, bila kujali umri wake, jinsia, au asili. Inaweza kutokea katika uhusiano wowote.
Wakati mwingine, tabia za kudhibiti zinaweza kuonekana kuwa kidogo au sio kubwa. Lakini wakati ambapo tabia hizi zinatokea tena na tena, zinakuwa muundo wa kudhibiti. Ikiwa ukitambua alama hizi katika uhusiano wako au wa mtu mwingine, inaweza kuwa udhibiti wa kulazimisha.
Athari za Udhibiti wa Kulazimisha
Udhibiti wa kulazimisha unaweza kusababisha madhara kwa njia nyingi:
- Maumivu ya Kihisia: Kuhisi kuogopa, kuhangaika, au kuhuzunika.
- Masuala wa Afya ya Kiakili: Matatizo ya muda mrefu kama vile ugonjwa wa mkazo wa baada ya mateso (PTSD).
- Kupoteza Uhuru: Kujisikia kufungwa na kushindwa kuamua maamuzi kwa ajili yako mwenyewe.
- Kutengwa kwa Kijamii: Kupoteza mawasiliano na marafiki na wanafamilia ambao wanaweza kukusaidia.
Kupata Msaada
Ikiwa wewe au mtu unayemfahamu anapitia udhibiti wa kulazimisha, ni muhimu kutafuta msaada. Kuna huduma zinazopatikana kukusaidia.
1800RESPECT: Piga simu kwa 1800 737 732 kwa msaada na ushauri wa siri.
Unaweza kuwasiliana na Support for Trafficked People Program kwa 03 9345 1800 au kwa national_STPP@redcross.org.au
Unaweza kuwasiliana na Australian Federal Police kwa 131 237 au nenda kwenye tovuti ya AFP.
Huduma za Msaada wa Kisheria: Hutoa ushauri wa kisheria na msaada. Wanaweza kueleza haki zako na kukusaidia na masuala ya kisheria. Unaweza kuwasiliana na msaada wa kisheria katika jimbo lako au wilaya yako kwa hapa.
Attorney General’s Department imetengeneza nyenzo katika lugha yako kukusaidia kuelewa udhibiti wa kulazimisha.
Kwa habari zaidi na usaidizi, tembelea Ukurasa wetu wa Huduma za Usaidizi.